TBMM Başkanlık Divanı Üyesi ve CHP Adıyaman Milletvekili Abdurrahman Tutdere, Çocuk
yoksulluğu, suça sürüklenen çocuklar, çocuk işçiliği ve cinsel istismara maruz kalan çocuklar
başta olmak üzere çocuklara ilişkin verileri derleyerek “Türkiye’de Çocuk Olmak” adlı
raporuyla ortaya koydu.
CHP’li Tutdere, “Avrupa Konseyi tarafından yapılan araştırmaya göre Türkiye, çocuk
yoksulluğunda en yüksek oranına sahip üçüncü ülke. Ülkemizde 2 milyon 939 bin çocuk
örgün eğitim sisteminin dışında bırakılarak çalışmaya mahkûm edilmiş, çocuk işçi sayısı 720
bin, 616 çocuk çalışırken yaşamını yitirmiş, 7 milyon 378 bin çocuk yoksulluk çekiyor,
yoksulluk beşikte başlıyor.” ifadelerini kullandı.
Çocuklar Eğitim Haklarından Mahrum Bırakılıyor
1 Milyon 201 Bin Çocuğun Okulda Hiç Kaydı Bulunmuyor
Millî Eğitim Bakanlığı tarafından yayımlanan örgün eğitim istatistiklerine göre 1 milyon 738
bin öğrencinin örgün eğitim sisteminin dışına çıktığı ve açık öğretimde okumak zorunda
bırakıldığını vurgulayan CHP’li Tutdere, “5 yaş 219 bin, 6-9 yaş arasında 222 bin, 10-13 yaş
arasında 236 bin ve 14-17 yaş arasında 524 bin olmak üzere 5-17 yaş okul çağı nüfusundan 1
milyon 201 bin çocuğun okulda hiç kaydı bulunmuyor. Sonuç olarak okul kaydı bulunmayan 1
milyon 201 bin çocuğa, açık öğretimdeki 1 milyon 738 bin öğrenci eklenince 2 milyon 939 bin
çocuğumuz örgün eğitim sisteminin dışında kalmış oluyor. Yoksulluk içinde yetişen çocuklar
eğitim haklarından mahrum kalıyorlar. Geleceğimizin teminatı olan çocuklarımızın maruz
kaldığı bu acı tablo ülkemizin de çocuklarımızın da geleceğinin karardığını, çocuklarımıza
sahip çıkılamadığını gözler önüne sermektedir.” ifadelerini kullandı.
Rakamlarla Çocuk İşçiliği Çelişkisi ve Yaşamını Kaybeden Yüzlerce Çocuk İşçi
Çocuk işçiliğine ilişkin de değerlendirmelerde bulunan CHP’li Tutdere, “TÜİK tarafından
yayımlanan verilere göre 5-17 yaş grubunda ekonomik faaliyette çalışan çocuk sayısı 720 bin.
Bunların 32 bini 4-11, 114 bini 12-14, 574 bini 15-17 yaş grubunda. Yoksulluğa mahkûm
edilen, yokluk içinde büyüyen çocukların okul terk etme oranı daha yüksek. Bu durum
da çocukların ekonomik nedenlerle erken yaşta çalışmaya mahkûm edildiğini açıkça ortaya
koymaktadır. Farklı sektörlerden, iş kollarından, mesleklerden işçilerin ve işçi ailelerinin
oluşturduğu ağ örgütlenmesi olan İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Meclisi raporlarına göre; son on
yılda yoksulluk nedeniyle henüz çocuk yaştayken çalışmaya başlayan 300’ü 15 yaşının altında
olmak üzere en az 616 çocuk işçi çalışırken yaşamını kaybetti.” dedi.
Çocuklar Kronik Açlık Nedeniyle Gelişemiyor
Türkiye’de yaşanan çocuk yoksulluğunun çocukların sağlığını da ciddi anlamda etkilediğinin
bilimsel verilerle ortaya konduğuna dikkat çeken Milletvekili Tutdere, “Birleşmiş Milletler
Dünya Gıda Programı’nın yayımladığı Açlık Haritası verileri Türkiye genelinde 14.8 milyon
kişinin yetersiz beslendiğini, Türkiye’de 5 yaş altı çocukların yüzde 1.7’sinin akut yetersiz
beslenme, yüzde 6’sının ise kronik yetersiz beslenme yaşadığını ortaya koymaktadır. Rapora
göre yetersiz beslenmenin en fazla olduğu il Şırnak. Ayrıca, Sağlık Bakanlığı tarafından
Türkiye genelinde yürütülen ‘Türkiye’de Okul Çağı Çocuklarında Büyümenin İzlenmesi
Projesi’ kapsamında yapılan araştırma sonuçları, özellikle Doğu Anadolu ve Güneydoğu
Anadolu Bölgesi’nde yaşayan çocukların kronik açlık nedeniyle gelişemediğini ortaya
koymaktadır. Araştırmaya göre kronik açlık nedeniyle Doğu Anadolu Bölgesi’ndeki çocukların
yüzde 3.5’i, Güneydoğu Anadolu Bölgesi’ndeki çocukların ise yüzde 5.4’ü gelişememekte,
bundan dolayı da bodur kalmaktadır. Bu sonuçlar yoksulluğun ve yoksulluğa bağlı olarak
yetersiz beslenmenin hastalıklarla birebir ilişkili olduğunu, yoksulluğun derinleştikçe ölümle
sonuçlandığını göstermektedir. dedi.
Türkiye’de Her Üç Çocuktan Birisi Yoksul
Avrupa Konseyi Sağlık ve Sürdürülebilir Kalkınma Komitesi tarafından yayımlanan rapora
değinen Tutdere, “Rapora göre Türkiye, çocuk yoksulluğu konusunda endişe veren dört
ülkeden biri. Çocuk yoksulluğu açısından OECD’ye üye 41 ülke arasında yüzde 22,4 oranıyla
en yüksek yoksulluk oranına sahip ikinci ülke konumunda. Aile ve Sosyal Hizmetler
Bakanlığının raporuna göre ekonomik yoksunluk nedeniyle korunmaya, yardıma ve bakıma
muhtaç olan yani ekonomik nedenlerle ailesinin bakamadığı çocuk sayısı 2002’de 12 bin 75
iken bu sayı Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı’nın açıklamalarına göre Ağustos 2022 itibarıyla
146 bine yükselmiştir. TÜİK tarafından yayımlanan son verilere göre ise Türkiye’de 7 milyon
378 bin çocuk yoksulluk çekiyor. Yani Türkiye’deki her üç çocuktan birisi yoksul. Ülkemiz bu
oranla 30 Avrupa ülkesi arasında en yüksek çocuk yoksulluğu oranına sahip ikinci ülke
konumunda.” ifadelerini kullandı.
Her Gün En Az 195 Çocuk Cinsel İstismara Maruz Kalıyor
Çocuklara ilişkin çarpıcı verileri paylaşan Tutdere, “Türkiye’de Çocukların Cinsel İstismarına
ilişkin suç sayısı 44 bin 880, Reşit Olmayanla Cinsel İlişkiye ilişkin suç sayısı 26 bin 324, Çocuğa
karşı işlenen cinsel suç sayısı toplam 71.124. Yani 2021’de her gün en az 195 çocuk cinsel
istismara, cinsel saldırılara maruz kaldı. Bu acı istatistiklerin yanı sıra 2020 yılında 209 bin 689
olan Suça Sürüklenen Çocuk sayısı 2021 yılında 228 bin 895’e yükselmiştir. 2014 yılından
itibaren düşme eğilimi gösteren Suça Sürüklenen Çocuk sayısı 2021 yılı itibarıyla ne yazık ki
yeniden yükselişe geçmiştir. Ceza infaz kurumuna hükümlü statüsünde giriş kaydı olanlardan
ceza infaz kurumuna girdiği andaki yaşa göre çocuk olanların sayısı 1.283 olurken, suç işlediği
andaki yaşı çocuk olanların sayısı 10 bin 234. Yoksulluğun, yokluğun, açlık ve sefaletin doğal
bir sonucu olarak ne yazık ki bu acı tablo ortaya çıkıyor.” şeklinde açıklamalarda bulundu.
TBMM Başkanlık Divanı Üyesi Tutdere ayrıca, “Kötü ekonomi yönetiminin bir sonucu olarak -
Birleşik Kamu-İş Konfederasyonu'nun araştırmasına göre- açlık sınırının 9 bin 59 liraya,
yoksulluk sınırının 26 bin liraya dayandığı ülkemizde çocukların bu içler acısı hali maalesef
kaçınılmaz bir durum haline gelmiştir. AKP iktidarının vatandaşlarımıza dayattığı yokluk ve
yoksulluk düzeni, vatandaşlarımızı enflasyon karşısında ezilmeye mahkûm ediyor.” şeklinde
konuştu.
Raporda yer alan bazı istatistikler şu şekilde;
Sıra KONU İSTATİSTİK/KENT
1
Milli Eğitim Bakanlığı’na Bağlı Mesleki
Eğitim Merkezleri’ne Kayıtlı Öğrenci Sayısı 1 Milyon 33 Bin
2 5-17 Yaş Okul Çağı Nüfusundan Hiç Okula 1 Milyon 201 Bin
Kayıtlı Olmayan Çocuk Sayısı
3 Açıköğretime Kayıtlı Öğrenci Sayısı 1 Milyon 738 Bin
4
Örgün Eğitim Sisteminin Dışında Kalan
Toplam Çocuk Sayısı 2 Milyon 939 Bin
5
5 Yaş Altı Çocuklarda Akut Yetersiz
Beslenme Oranı Yüzde 1,7
6
5 Yaş Altı Çocuklarda Kronik Yetersiz
Beslenme Oranı Yüzde 6
7 Yetersiz Beslenmenin En Fazla Olduğu İl Şırnak
8
Kronik Açlık Nedeniyle Doğu Anadolu
Bölgesinde Gelişemeyen Çocukların Oranı Yüzde 3,5
9
Kronik Açlık Nedeniyle Güneydoğu Anadolu
Bölgesinde Gelişemeyen Çocukların Oranı Yüzde 5,4
10
OECD Üyesi 41 Ülke Arasında En Yüksek
Yoksulluk Oranına Sahip Olan Türkiye'nin
Yoksulluk Oranı Ve Sırası Yüzde 22,4 - 2'nci sıra
11
Ekonomik Yoksunluk Nedeniyle
Korunmaya, Yardıma Ve Bakıma Muhtaç
Olan (Ekonomik Nedenlerle Ailesinin
Bakamadığı Çocuk Sayısı) 146.000
12 Türkiye’de Yoksulluk Çeken Çocuk Sayısı
7 milyon 378 (30 Avrupa ülkesi arasında
en yüksek çocuk yoksulluğu oranına
sahip ikinci ülke)
13
Çocukların Cinsel İstismarına İlişkin Suç
Sayısı 44.880
14
Reşit Olmayanla Cinsel İlişkiye İlişkin Suç
Sayısı 26.324
15
Çocuğa Karşı İşlenen Cinsel Suç Sayısı
Toplam 71.124
16 Suça Sürüklenen Çocuk sayısı 228.895
17
148 Bin 821 Olan Uyuşturucu Olayı
Sayısının Çocuklara Oranı
Hayatında en az bir kere madde
kullananların yüzde 35.4’ü 15-24 yaş
grubunda.
18
Ceza İnfaz Kurumuna Çocuk Yaşta Hükümlü
Olarak Giren Sayısı 1.283
19
Suç İşlediği Andaki Yaşı Çocuk Olanların
Sayısı 10.234
