28.07.2021 AGC Toplantısı Konu: TÜTÜN

Adıyaman Gazeteciler Cemiyeti’nin Temmuz ayı olağan basın açıklamasında konuşan Zeki DİŞKAYA sözlerinde tütünle ilgili olarak aşağıdaki ifadelere yer verdi:

“Tütün, Adıyaman’ın aşı. Tütün, Adıyaman’ın ekmeği. Tütün Adıyaman’ın geleceği. Sulu tarıma geçmediğimiz için insanımız tütününü ekiyor, biçiyor, satıyor, geçimini idame ettiriyor. Bu sorun gerçekten herkesi ilgilendiren bir sorun. Ama sorunun biraz yanlış zeminlerde tartışıldığını, yanlış mecralara çekildiğini, farklı bir takım şeylerin olduğunu da gözlemliyoruz. Şöyle ki işin siyasi boyutu bir yana. Yani biz tütün üzerinden siyaset yapılmasının asla doğru bişey olmadığını beyan edelim öncelikle. Çünkü insanların ekmeği üzerinden siyaset olmaz, olmamalı. Kim yasakladı? Sen yasakladın, ben yasakladım. Bu Anasol-M Hükümeti zamanında yasaklanan bir hadise. Kemal DERVİŞ yaptı. Philip MORRİS’e sattı bizi. Ankara’ya giden ekibin içinden bir tanesi de bendim. Gittik. Dedik yapmayın, etmeyin, bakın bu millet biter, Adıyaman biter, tütün eken biter. Koca koca bakanlar bizi ağırladı. Valileri aradı. Dediler ki ‘Sayın Valim biz bu yasayı çıkardık ama lütfen siz kanunu uygulamayın, tütün satanları yakalamayın.’ Böyle garip bişeyle de yüz göz olduk döndük. Aradan 20 sene geçti. Ak Parti iktidar. Bir kısım diyor ki 20 yıl içinde bu yapılamaz. Uluslararası bir sözleşme var, beyan var. Yırtıp atamaz mısın atabilirsin. Keşke yapılsa. Bunu biz arzu ediyoruz. Fakat şimdi günümüzde tütün olayı bizim teyit ettiğimiz, gördüğümüz kadarıyla nedir?

Çelikhan Tütüncülük Kooperatifi 287 tane üyesiyle bir açıklama yaptı. Gazetemizde de yer aldı. Derdini şöyle anlatıyor. Çünkü ekici onlar, tütün ekici onlar. Ben değilim. Diyor ki ‘Biz tütünümüzü ekiyoruz. 60 liradan 70 liradan tüccar bizden alıyor. Götürüyor bunu 150 liradan satıyor. Ticaret. Peki bu kooperatifi biz kurarsak, bu tütünü direk biz satarsak 70 liradan değil 150 liradan satacaz. Tütünü eken 2 kat fazla para kazanacak ve zenginleşecek. Bu iyi. Onun için bu kooperatiflerin seslerine kulak vermek lazım.’

Hükümet yetkililerinin kooperatiflerle süratle bir araya gelip onların taleplerini dinlemesinde fayda var. Mesela verginin ben %70’ten %40’a düştüğünü biliyorum ama bunun daha da yüksek olduğunu söylüyorlar. Bu konuda bir düzenleme yapılabilir mi? Tütün öyle veya böyle ekilmeli ve satılabilmeli. Devlete de vergisini makul şekilde vermeli. Zaten üretici de vergisini veriyor.

İkinci boyut da bizim gördüğümüz kadarıyla bu işin ticaretini yapanlar var. Bu işin ticaretinde çok para kazanma hırsıyla, sıfır gümrükle getirilen tütünlerin burada bir takım pazarlarda bir takım işlemlere tabi tutulduğu, kimyasallar atıldığı, saç boyası atıldığı, bunun kanser yapacağını hesaba katmadan, insanları öldüreceğini hesaba katmadan, Adıyaman tütününün markasına da zarar vereceğini hesaba katmadan bu işin yapıldığı söyleniyor. Burada da iş kime düşüyor? Burada da iş devletin yetkili kurumlarına düşüyor. Bu zehirlenmeye devlet yetkililerimizin izin vermemesi lazım. İnsanların sağlığı tütünden de önemli, paradan da önemli. Bu da bizim ayrı bir çağrımız olsun. Fakat bu kooperatiflerin tütünü rahatça satabilmesinin yolunun açık olduğunu, her türlü imkanın sağlandığını söylüyor siyasiler. Kooperatif de bunu söylüyor. Bunun ete kemiğe bir an önce büründürülmesi ve bu meselenin noktalanması lazım. Adıyaman’ın geleceğiyle kimsenin oynamaması lazım. Adıyaman eylem yapacak bir il değil. Adıyaman devletiyle kavga edecek bir il değil. Ama birileri de buna teşvik tahrik ediyorsa onun da tedbirlerinin alınması lazım. Yasal tedbirlerin de üretici için boşluk varsa alınması lazım.

Yine bu tütünle ilgili çok fazla girmiyorum. Ziraat odasına iş düşüyor. Siyasilerimiz ve kooperatiflerimizin 6 ay içinde bu işi bitirmesi bizim temennimiz. Bizim istediğimiz ilin huzurlu şekilde, tütün ekenlerin de çoluk çocuğunun ekmeğini onuruyla şerefiyle kazanmasının önünü açmak. Bizim talebimiz ve çağrımız bu.”